Cây lúa thế giới: Cây lúa Uruguay

Cây lúa Uruguay

Bản đồ Uruguay

Giới thiệu về đất nước và con người Uruguay

Tổng quan

Uruguay (tiếng Tây Ban Nha: República Oriental del Uruguay) dịch sang tiếng Việt là Cộng hoà Đông Uruguay, là một quốc gia tại Nam Mỹ. Đó là do nước này có vị trí địa lí ở phía Đông sông Uruguay. Từ Uruguay trong tiếng Guaraní nghĩa là con sông nơi mà loài chim đang sống.

Uruguay tiếp giáp với Brasil ở phía Bắc, Argentina ở phía Tây (qua sông Uruguay) và Tây Nam qua Río de la Plata, với Đại Tây Dương ở phía Đông Nam. Đây là quốc gia độc lập có diện tích nhỏ thứ hai ở Nam Mỹ sau Suriname.

Colonia del Sacramento, một trong số những khu định cư Châu Âu lâu đời nhất ở Uruguay được thành lập bởi Bồ Đào Nha. Tây Ban Nha chiếm Montevideo vào đầu thế kỉ 18 và họ dựng lên thành phố ở đó. Uruguay nổi dậy dành độc lập vào những năm 1811-1828 từ ba nước Tây Ban Nha, Argentina, Brasil . Đó là một nền dân chủ lập hiến, nơi tổng thống giữ cả hai vai trò đứng đầu nhà nước và chính phủ.

Uruguay là một trong số những nền kinh tế phát triển ở Nam Mỹ, với GDP cao, đứng hàng thứ 50 về chất lượng sống trên thế giới. Nền kinh tế dựa vào nông nghiệp (chiếm 10% GDP và đứng thứ nhất về xuất khẩu ).Theo Tổ chức Minh bạch quốc tế, Uruguay là nước ít tham nhũng nhất Châu Mỹ Latin (cùng với Chile).

Năm 2007, Uruguay là nước đầu tiên ở Châu Mỹ Latin thực hiện kết hợp dân sự giữa những người đồng tính.

Lịch sử

Lịch sử đất nước Uruguay được tóm tắt như sau:

-Thời kỳ thực dân Châu Âu chiếm đóng (1600-1800)

Sau khi các thực dân Châu Âu khám phá Nam Mỹ, Uruguay là mảnh đất béo bở bị tranh giành bởi các Đế quốc thực dân.

Người Tây Ban Nha khám phá ra Uruguay vào đầu thế kỷ 16 nhưng gặp phải sự kháng cự của thổ dân rồi lại bị người Bồ Đào Nha tranh dành thuộc địa khiến Uruguay trở thành chiến trường giữa hai đế quốc, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha (giai đoạn 1669-1671).

Vào những năm 1806 - 1807, trong khi bên Châu Âu, Anh và Pháp lâm chiến thì ở Nam Mỹ cuộc chiến chống Napoleon cũng cuốn Anh, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha vào vòng binh lửa nhằm khống chế hai thị trấn chính là Montevideo và Buenos Aires. Quân Anh chiếm được Montevideo vào năm 1807 nhưng không bao lâu thì quân Tây Ban Nha tái chiếm được.

-Đấu tranh giành độc lập khỏi Tây Ban Nha (1811-1814)

Năm 1811, José Gervasio Artigas, anh hùng dân tộc của Uruguay, đứng đầu một cuộc cách mạng chống lại Tây Ban Nha, đánh bại họ vào ngày 18 tháng 5 tại trận Las Piedras và ông tuyên bố thành lập liên bang Liga vào năm 1814.

-Liên bang Liga (1814-1820)

Từ năm 1815 - 1820, Uruguay là trung tâm chính trị của Liên bang Liga hay Liên bang của những người tự do. Tuy nhiên, sự tăng trưởng và uy tín của nó làm cho Đế quốc Bồ Đào Nha ở Brasil sợ hãi (vì chính thể cộng hòa của nó). Tháng 8 năm 1816, Bồ

-Sự chiếm đóng của Brasil 1821 – 1830

Năm 1821, các tỉnh miền Đông (Uruguay) bị sáp nhập vào Brasil (như là một phần của Vương quốc Bồ Đào Nha). Đế chế Brasil được độc lập từ 1822. Ba năm sau, ba mươi ba tỉnh do Juan Antonio Lavalleja đứng đầu tuyên bố độc lập ngày 25 tháng 8 năm 1825 dưới sự bảo trợ của Liên hiệp các tỉnh Rio de la Plata (nay là Argentina).

Cuộc chiến tranh Brasil-Argentina kéo dài 500 ngày. Khi kết thúc chiến tranh, hai nước Brasil, Argentina kí kết Hiệp ước Montevideo theo đó công nhận nhà nước Uruguay độc lập. Hiến pháp đầu tiên được thông qua ngày 18 tháng 7 năm 1830.

-Đại chiến "Guerra Grande" (1839–1852)

Quang cảnh chính trị ở Uruguay đã trở thành phân chia giữa hai bên, gồm phe bảo thủ Blancos ("da trắng") và phe tự do Colorados ("Quỷ đỏ") tranh giành quyền lực với sự can thiệp của nước ngoài và thực dân Châu Âu.

Cuộc xung đột kéo mười ba năm và được gọi là "Grande Guerra" ("Đại chiến").

-Chiến tranh giữa liên minh Triple (1855-1890)

Năm 1855, cuộc xung đột mới nổ ra giữa các bên. Nó đạt đỉnh cao trong thời gian chiến tranh của Liên minh Triple .

-Thế kỉ 20

Thời kỳ Nguyên thủ quốc gia

1899-1903 Juan Lindolfo Cuestas

1903-1907 José Batlle y Ordóñez

1907-1911 Claudio Williman

1911-1915 José Batlle y Ordóñez

1915-1919 Feliciano Viera

1919-1923 Baltasar Brum

1923-1927 José Serrato

1927-1931 Juan Campisteguy

1931-1938 Gabriel Terra

1938-1943 Alfredo Baldomir

1943-1947 Juan José de Amézaga

1947 Tomás Berreta

1947-1951 Luis Batlle Berres

1951-1955 Andrés Martínez Trueba

1955-1956 Luis Batlle Berres

1956-1957 Alberto Fermín Zubiría

1957-1958 Arturo Lezama

1958-1959 Carlos Fischer

1959-1960 Martín Echegoyen

1960-1961 Benito Nardone

1961-1962 Eduardo Víctor Haedo

1962-1963 Faustino Harrison

1963-1964 Daniel Fernández Crespo

1964-1965 Luis Giannattasio

1965-1966 Washington Beltrán

1966-1967 Alberto Héber Usher

1967 Óscar Diego Gestido

1967-1972 Jorge Pacheco Areco

1972-1976 Juan María Bordaberry

1976 Alberto Demicheli

1976-1981 Aparicio Méndez

1981-1985 Gregorio Conrado Álvarez

1985 Rafael Addiego Bruno

1985-1990 Julio María Sanguinetti

1990-1995 Luis Alberto Lacalle

1995-2000 Julio María Sanguinetti

-Kỷ nguyên hiện đại

Thời kỳ Nguyên thủ Quốc gia

2000-2005 Jorge Batlle

2005-2010 Tabaré Vázquez

2010-Nay José Mujica

Địa lý

Diện tích

Lãnh thổ của Uruguay bao gồm 176.220 km ² diện tích đất liền và 142.999km ² diện tích sông, biển, và các đảo có thẩm quyền tài phán. Uruguay là nước độc lập có diện tích nhỏ thứ hai ở Nam Mỹ sau Suriname. Địa hình chủ yếu là đồng bằng, đồi thấp. Điểm cao nhất ở trong nước là đỉnh Cerro Catedral cao 514 m trong phạm vi đồi Sierra Carapé.

Khí hậu

Khí hậu của Uruguay là khí hậu ôn đới có đủ bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. Nó nhận không khí địa cực vào mùa đông, không khí nhiệt đới từ Brasil vào mùa hè. Do vậy, nếu không có núi che chở như một rào cản thì thời tiết dễ bị thay đổi đột ngột.

Tỉnh thành

Uruguay bao gồm 19 tỉnh-theo tiếng Tây Ban Nha được gọi là Sở (departamento). Các tỉnh đầu tiên được thành lập từ năm 1816 và gần đây nhất là tỉnh Flores được thành lập vào năm 1885.

Kinh tế

Uruguay là nền kinh tế chủ yếu dựa vào thương mại, đặc biệt là xuất khẩu nông sản, khiến cho trong nước dễ bị biến động giá cả hàng hóa.

Chăn nuôi bò, cừu trở thành ngành kinh tế chủ yếu thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp chế biến để xuất khẩu (len, hàng dệt, thịt và ngành da thú). Ngành trồng trọt gồm có: ngũ cốc, mía, cây ăn quả.

Kinh tế gặp nhiều khó khăn do nợ nước ngoài chồng chất. Là nước thành viên của tổ chức Mercosur, Uruguay bị lấn át bởi hai nước láng giềng khổng lồ Brasil và Argentina. Thâm hụt cán cân mậu dịch gia tăng.

Mặc dù nông nghiệp chỉ chiếm 9% GDP, nhưng nông phẩm chiếm hơn 50% hàng xuất khẩu. Urugoay đứng đầu Mỹ Latinh và thứ 6thế giới về xuất khẩu lúa gạo. Công nghiệp chủ yếu là chế biến nông sản (thịt, sản phẩm da thuộc, len…). Từ giữa thập kỷ 80 của thế kỷ 20, Urugoay theo mô hình kinh tế tự do mới, giảm được lạm phát và thâm hụt ngân sách, cân đối xuất nhập khẩu. Urugoay là một trong những nước có điều kiện và chính sách lao động tự do nhất ở châu Mỹ.

Từ năm 1999, kinh tế Urugoay suy thoái, một nguyên nhân lớn là do tác động của việc phá giá tiền tệ của Brasil làm giảm sức cạnh tranh của hàng hoá Urugoay và ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế Argentina. Tháng 6 năm 2002, chính phủ quyết định thả nổi đồng pê xô, đồng đô la Mỹ tăng giá 60% so với nội tệ, giúp cho hàng hoá xuất khẩu của Urugoay tăng sức cạnh tranh nhưng cũng gây ra đổ vỡ tín dụng, khủng hoảng hệ thống ngân hàng, làm giảm sức mua của người tiêu dùng và tăng lạm phát từ 4% (2001) lên tới 26% (2002).

Urugoay có môi trường đầu tư tốt, hệ thống pháp lý mạnh và thị trường tài chính mở cửa. Chiến lược của chính phủ hiện nay là kích thích tăng trưởng dựa trên việc đẩy mạnh xuất khẩu sang các nước bạn hàng truyền thống trong khối Mercosur, EU và Bắc Mỹ. Vớichâu Á, Urugoay có quan hệ thương mại với Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia và Indonesia... Urugoay xuất hàng truyền thống như thịt bò, lúa gạo, len, cá, da thuộc và đồ da; nhập khẩu máy móc, hoá chất, nhiên liệu, hàng tiêu dùng, quần áo...

Nông nghiệp

Nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của Uruguay. Hiện nay, nông nghiệp đóng góp 11% GDP của Uruguay và là nguồn thu ngoại hối chính, đưa Uruguay lên ngang tầm các nước có số lượng nông sản xuất khẩu khác như Brasil, Argentina, New Zealand.

Sản xuất lúa gạo ở Uruguay

Cây lúa Uruguay

Thành tựu đáng khâm phục

Nói đến các nước sản xuất lúa gạo nổi tiếng thế giới chắc hẳn bạn luôn nghĩ đến các nước như:Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Hoa Kỳ, Việt Nam, Thái Lan… Nhưng bạn không nghĩa đến Uruguay, một nước nhỏ ở Nam Mỹ với thành tích sản xuất lúa gạo đáng khâm phục!...

Uruguay đã được xếp hàng thứ ba về năng suất lúa trên thế giới, trong 5 năm qua nước này đã đạt liên tục năng suất lúa trên 8 tấn lúa khô/ha/vụ!

Do nhu cầu sản xuất tăng thêm 116.000.000 tấn gạo trên toàn thế giới vào năm 2035, các nước trồng lúa nên học tập kinh nghiệm từ cuộc cách mạng canh tác lúa năng suất cao của Uruguay.

Cơ quan Khoa học lúa gạo - Quan hệ đối tác toàn cầu - (GRiSP) đại diện từ 20 quốc gia đã dành một tuần ở Uruguay để tìm hiểu về sự thành công của nước này trong sản xuất lúa gạo.

Ở Uruguay, chỉ có 580 nông dân trồng lúa đã canh tác khoảng 180.000 ha lúa nước. Khoảng 95% sản lượng gạo được xuất khẩu sang các thị trường quan trọng ở Iran, Iraq, Brazil và Peru.

Các tính năng chính của ngành lúa gạo Uruguay đáng được học tập là sự hội nhập theo chiều dọc và minh bạch giữa các nông dân, ngành xay xát, các nhà nghiên cứu, và Chính phủ.

Cấu trúc tích hợp cũng có nghĩa là nông dân được thông tin đầy đủ và cập nhật trên tất cả các lĩnh vực xuất khẩu gạo, các quy tắc quy định về tiêu chuẩn chất lượng gạo, nông dân tham gia tích cực vào ngành xay xát và nông dân có chữ ký hợp đồng sản xuất gạo mỗi năm, trong đó bao gồm một thỏa thuận riêng về giá cả nông dân trồng lúa. Tổ chức thông qua Hội lúa gạo nông dân (ACA viết tắt bằng tiếng Tây Ban Nha), sản xuất lúa gạo bán gạo trực tiếp cho các nhà máy địa phương, xử lý nó để xuất khẩu. Các nhà máy cho vay nông dân lên đến 70% yêu cầu tín dụng cho đầu tư máy móc và các đầu vào khác phối hợp 1 chương trình bảo hiểm tập thể với nông dân để bảo vệ họ chống lại thiệt hại cây trồng do mưa đá thiệt hại.

Các công việc nhà máy gắn chặt chẽ với các thương nhân quốc tế và thông tin chất lượng gạo lai tạo tại Viện quốc gia nghiên cứu nông nghiệp Uruguay (INIA từ viết tắt tiếng Tây Ban Nha) để đảm bảo rằng các ưu tiên sản xuất phù hợp với nhu cầu thị trường.

Tìm hiểu công nghệ lúa gạo của Uruguay

Nhà máy chế biến gạo ở Uruguay

Nông dân phải trả một khoản thuế 0,4% thu nhập hàng năm từ sản xuất lúa lúa gạo để tài trợ cho chương trình nghiên cứu lúa gạo trong tương lai tại INIA. Là đồng sáng lập của Quỹ Châu Mỹ La Tinh cho tưới tiêu cây lúa (FLAR bởi từ viết tắt tiếng Tây Ban Nha của nó) vào năm 1995, INIA và ACA đã giúp đảm bảo rằng sản xuất lúa gạo ở Uruguay có thể để có được những công nghệ tiên tiến nhất ngay khi chúng được cung cấp bởi các trung tâm quốc tế.

Ba địa phương phát hành giống chiếm hơn 90% hạt giống lúa gieo trồng trong nước. Một trong số đó, giống lúa El Paso 144-một giống indica được giới thiệu vào những năm 1980, chiếm 2/3 diện tích trồng. Nó đã được lựa chọn từ quần thể giống bởi Peter Jennings trong suốt thời gian nghiên cứu của ông trong chương trình nghiên cứu lúa gạo của Trung tâm Quốc tế Nông nghiệp Nhiệt đới (CIAT). Hai là giống lúa INIA Olimar (indica 20%) và INIA Tacuarí (nhiệt đới japonica 15%). Uruguay không có hệ thống mở rộng công khai tài trợ, vì vậy các nhà máy hoặc tư vấn tư nhân cung cấp cho nông dân kiến thức nông học để tư vấn về việc sử dụng thuốc diệt cỏ, phân bón, và thuốc trừ sâu, cũng như cung cấp hạt giống lúa xác nhận và giúp đỡ để đảm bảo tốt nhất chất lượng gạo không lẩn lúa cỏ bằng cách luân canh quay vòng cây lúa với đồng cỏ -thường là trong một chu kỳ 5 năm với hai mùa lúa và 1 mùa đồng cỏ.

Căn cứ vào lịch thời gian gieo chính xác, lúa được gieo thẳng trực tiếp "directseeded" bằng cách sử dụng làm đất tối thiểu.Hệ thống trồng lúa này cho phép sạ giống vào tháng Mười, đảm bảo bức xạ mặt trời cao và làm giảm nguy cơ thiệt hại do lạnh ở giai đoạn sinh sản.

Đồng cỏ, bình thường được trồng gồm cỏ hòa bản kết hợp cây họ đậu trực tiếp được gieo hạt bằng máy bay ngay sau khi thu hoạch lúa. Khoảng 1/2 lượng nước để tưới tiêu đến từ các hồ chứa được xây dựng đặc biệt để thu nhận dồi dào từ nước mưa trên mặt đất.

Mặc dù chi phí sản xuất là cao ở Uruguay-khoảng 1.800 USD cho mỗi ha (tương đương 36 triệu đồng VN, giá thành trung bình 4.500 đ VN), nhưng lượng gạo chất lượng cao nên nông dân vẩn có lãi, lúa được sản xuất khoảng 1.300.000 tấn mỗi năm.

Nhờ miễn phí trung gian, phương pháp tiếp cận tích hợp ở Uruguay trong sản xuất lúa sẽ giúp giảm rũi ro trong sản xuất lúa, cho phép hệ thống phát triển mạnh.

Gạo được mang nhãn hiệu "Uruguay," đã đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt với thương hiệu gạo ở các nước láng giềng như Brazil, Argentina, Hoa Kỳ và các nước ở Châu Á như Thái Lan, Việt nam và gạo Úc trên thị trường quốc tế.

"Uruguay là một trường hợp duy nhất của một ngành kinh doanh nông nghiệp lúa gạo dựa trên xuất khẩu có thể duy trì trên thị trường quốc tế mà không cần trợ cấp hoặc bảo vệ của chính ", ông Gonzalo Zorrilla, giám đốc điều hành FLAR giải thích.

Một bài học cho phần còn lại của thế giới? Chúng ta có thể chọn bài học từ sản xuất lúa gạo ở Uruguay và áp dụng cho lĩnh vực sản xuất lúa ở Châu Á nơi mà 120 triệu nông dân trồng lúa có diện tích trung bình 0,5-2 ha và rất hạn chế tiếp cận thông tin đối với đầu vào và đầu ra?

Nhà khoa học IRRI, Tiến sỹ Dr. Bas Bouman đề nghị nên áp dụng mô hình của Uruguay vào một số bộ phận của vùng ĐBSCL ở Việt Nam. Ông phát biểu:

"Tôi nghĩ rằng các yếu tố của hệ thống Uruguay thực sự có thể làm việc ở các bộ phận của đồng bằng sông Cửu Long", ông giải thích. "Trong tỉnh An Giang của Việt Nam, ví dụ, chính phủ có một tầm nhìn để phát triển một ngành lúa gạo chất lượng cao để cung cấp thị trường thích hợp. Ở đây, tôi chắc chắn có thể thấy một hoặc nhiều nhà máy lớn tham gia cùng với các nhóm lớn của nông dân sản xuất lúa có giá trị cao trong một hệ thống dựa trên sự tin tưởng và minh bạch.

Trong khi hầu hết lúa gạo ở châu Á được tiêu thụ bởi những người rất nghèo, có một tầng lớp trung lưu phát triển nhanh chóng mua lúa chất lượng cao mang nhãn hiệu từ các siêu thị. Giới thiệu một cái gì đó giống như hệ thống Uruguay ở mức độ địa phương nhỏ hơn, có thể giúp họ tận dụng lợi thế này ".

Tiến sĩ Bouman, cũng có đề nghị tương tự với Myanma:

"Có thể là gạo sản xuất ở Myanmar có thể được hưởng lợi từ kinh nghiệm của Uruguay…”.

Tóm lại! Từ một đất nước nhỏ bé, với diện tích 176.220 km² (~ 17.000.000 ha) và khoảng 3.5 triệu dân. Trong đó chỉ có 580 nông dân canh tác khoảng 180.000 ha đất lúa (trung bình 1 nông dân có 310,34 ha) với năng suất trung bình 8 tấn/ha/vụ . Tổng sản lượng gạo hàng năm khoảng 1,3 triệu tấn (trên 95% để xuất khẩu).

Rõ ràng ngành trồng lúa ở Uruguay đáng được các nước nghiên cứu học tập!

Tài liệu tham khảo

1-http://vi.wikipedia.org/wiki/Uruguay

2-http://www.irri.org/index.php?option=com_:uruguay-a-small-country-big-in-rice&lang=en